1. Tình hình thị trường việc làm Việt Nam hiện nay
Thị trường việc làm Việt Nam khá biến động đặc biệt là sau dịch Covid19. Tỷ lệ thất nghiệp gia tăng đặt ra mối quan ngại sâu sắc với các bậc phụ huynh và học sinh khi đứng trước việc lựa chọn ngành nghề. Theo báo cáo tình hình kinh tế – xã hội của Tổng cục Thống kê, quý II năm 2020 tỷ lệ thất nghiệp ở Việt Nam cao nhất trong vòng 10 năm qua. Vì lo lắng cho “đầu ra”, các bậc phụ huynh và học sinh luôn mong muốn lựa chọn ngành nghề có triển vọng, sẽ “hot” trong vòng những năm tới để gia tăng cơ hội về việc làm trong tương lai. Bởi thế mà xu hướng việc làm trong tương lai luôn là chủ đề được quan tâm.
2. Những ngành hot trong 5 năm tới
Cách mạng 4.0 phát triển như vũ bão kéo theo việc xuất hiện nhiều ngành nghề mới và gây bão hòa ở một số lĩnh vực. Cùng với đó, Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng, chỉ trong vòng vài năm qua chúng ta đã liên tục tham gia vào các Hiệp định thương mại tự do lớn như CPTPP, EVFTA… làm thay đổi diện mạo nền kinh tế. Việc dự báo xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam có thể không hoàn toàn chuẩn xác nhưng dựa trên tình hình thực tế, chúng ta có thể thấy một số ngành nghề sẽ lên ngôi trong vòng vài năm tới.
2.1. Ngành Công nghệ thông tin (CNTT)
Với cuộc cách mạng 4.0, CNTT xuất hiện trong mọi lĩnh vực của đời sống. Hầu hết các công ty, tổ chức đều có nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực này. Thị trường việc làm cho các công việc liên quan đến CNTT được dự đoán sẽ mở rộng không ngừng trong 5 năm tới.
Các công việc cụ thể là lập trình viên, quản trị mạng, thiết kế đồ họa… Đặc biệt, trong lĩnh vực này có một tiểu ngành đang trở thành xu hướng mới là Khoa học dữ liệu. Ngành này không còn mới trên thế giới nhưng ở Việt Nam, nó chưa phải cái tên quen thuộc. Khoa học dữ liệu là sự kết hợp của toán học công nghệ thông tin và kiến thức ứng dụng. Nhờ lượng kiến thức được trang bị rất lớn, ngành này mở ra cơ hội việc làm rất đa dạng, người học có thể làm nhà nghiên cứu, nhân viên phát triển sản phẩm, ứng dụng vào các lĩnh vực kinh doanh, marketing…
Mức lương của ngành CNTT rất hứa hẹn và được đánh giá thuộc top cao nhất đối với sinh viên mới ra trường. Mức lương khởi điểm của lập trình viên có thể lên tới hàng chục triệu đồng.
Nhóm Việc làm ngành Y – dược vẫn luôn giữ được độ “hot” đối với phụ huynh và học sinh khi chọn ngành nghề. Đây là ngành thiết yếu và gần như không bao giờ lỗi thời. Dù mức độ cạnh tranh khá cao, tuy nhiên trong ngành này vẫn có những nghề thiếu nhân lực điển hình là điều dưỡng viên. Hiện nay, cuộc sống khá bận rộn và nhu cầu thuê điều dưỡng chăm sóc người thân bị bệnh để dành thời gian cho công việc đang tăng cao. Dự đoán, ngành y-dược vẫn tiếp tục là miền đất hứa cho các bạn trẻ khi lựa chọn bước đường tương lai.
2.3. Ngành Giáo dục mầm non
Trái với suy nghĩ của nhiều người về tình trạng thất nghiệp của ngành giáo dục, ngành giáo dục mầm non thực tế thuộc hàng top trong danh sách xu hướng nghề nghiệp năm 2025 ở Việt Nam. Tỷ lệ sinh ở nước ta vẫn đang tăng, trẻ em được sinh ra cần tới sự chăm sóc, giáo dục. Theo đó, ngành giáo dục mầm non cũng mở rộng thêm cơ hội việc làm.
Tuy vậy, ngành nghề này vẫn chưa thực sự hấp dẫn với nhiều bạn trẻ bởi lẽ yêu cầu công việc khá cao, cần sự kiên nhẫn cao tuy nhiên mức thu nhập lại không đủ hấp dẫn. Mức lương của giáo viên mới ra trường chỉ rơi vào khoảng 2-3 triệu đồng, thấp hơn tương đối so với các ngành khác.
Trong kỷ nguyên thông tin thì nhóm ngành Marketing-truyền hình-báo chí rất được ưa chuộng. Hầu hết các tổ chức đều cần bộ phận Marketing-truyền thông để gây dựng thương hiệu, danh tiếng. Dự đoán trong 5 năm tới, nhóm ngành truyền thông sẽ thu hút lượng lớn bạn trẻ nhờ vào mức lương hấp dẫn, công việc thú vị.
Các công việc cụ thể của ngành này khá đa dạng bao gồm nhân viên PR, sáng tạo nội dung, tổ chức sự kiện, báo chí, truyền hình…
Mức lương trung bình của ngành này khá cao, rơi vào khoảng ít nhất 7-12 triệu đồng tùy vị trí, công việc.
2.5. Ngành phiên dịch
Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng nên ngành phiên dịch trở thành cái tên được nhắc tới khi tìm hiểu về xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam. Các cá nhân và tổ chức đều cần tới ngoại ngữ nếu muốn phát triển. Những ngôn ngữ phổ thông như tiếng Anh, tiếng Trung Quốc, tiếng Nhật… mở ra cơ hội việc làm khá rộng mở, tuy nhiên, nếu bạn theo học ngôn ngữ hiếm, ít người theo học thì mặc dù cơ hội việc làm không quá nhiều nhưng mức lương thưởng rất hấp dẫn.
2.6. Ngành Công nghệ ô tô
Với sự ra đời của Vinfast, Việt Nam chính thức bước vào đường đua sản xuất ô tô. Ngành công nghệ ô tô của Việt Nam hứa hẹn sẽ rất triển vọng trong những năm tới. Rất nhiều trường đại học và cơ sở giáo dục mở thêm khoa chuyên về ngành công nghệ ô tô. Vì vậy, dự đoán ngành này cũng sẽ rất “khát” nhân lực trong vòng những năm tiếp theo.
2.7. Ngành Chăm sóc sắc đẹp
Chất lượng cuộc sống ngày càng cải thiện, nhu cầu làm đpẹ cũng vì thế mà tăng lên. Hiện nay, nhu cầu làm đẹp không chỉ có ở nữ giới mà nam giới cũng mong muốn cải thiện và chăm chút về ngoại hình thậm chí thú cưng cũng được chú ý làm đẹp. Điều này tạo ra cơ hội phát triển rộng mở cho ngành chăm sóc sắc đẹp.
Các nghề cụ thể trong lĩnh vực này là kinh doanh spa, cửa hàng chăm sóc thú cưng, làm tóc, làm móng không chỉ cho người mà còn cho cả thú cưng, tiệm xăm hình, xỏ khuyên…
Nếu mong muốn theo ngành này, bạn cần tìm hiểu và có thể học việc ngay tại cơ sở kinh doanh, kết hợp vừa học vừa làm hoặc tham gia các khóa học đào tạo từ những tiền bối trong nghề.
Tùy vào nghề cụ thể, các mức lương sẽ rất khác nhau. Ví dụ, lương khởi điểm cho nhân viên spa là 4-5 triệu/tháng kèm hoa hồng nhưng khi họ đã lành nghề thì mức lương có thể lên tới 20 triệu
Chạy theo xu hướng nhưng phải phù hợp với bản thân
Việc tìm hiểu các công việc triển vọng trong tương lai rất quan trọng nhưng khi chọn nghề, điều quan trọng hơn là khả năng và sở thích của bản thân. Không nên vì chạy theo xu hướng mà chọn nghề mình không có khả năng hoặc không yêu thích. Nghề nghiệp là thứ gắn bó với chúng ta rất lâu dài, nếu chọn nghề hot mà không phù hợp với điều kiện của bản thân thì trong tương lai, rất có thể bạn sẽ phải bỏ nghề do thiếu năng lực hoặc do chán nản với công việc của mình.
Hãy trở thành người giỏi trong lĩnh vực bạn chọn
Dù là ngành nghề nào thì nhân tài vẫn luôn là đối tượng được chào đón. Vì vậy, điều quan trọng nhất khi hướng nghiệp là cần xác định tinh thần học hỏi, khát khao tự phát triển bản thân, trở thành nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực của mình. Khi đó, dù bạn có theo những ngành nghề bị coi là bão hòa thì cơ hội việc làm vẫn luôn rộng mở với bạn.
